Koronabirusa duten ama haurdunak euren umeengandik banandu egiten dituzte umeak jaio bezain laster

Iritzi publikoari zuzendutako gutuna

Haur jaio berri bat pertsona heldu gisa tratatzea akats bat da, umetoki-barneko heldutasun-prozesuek aurrera jarraitu behar baitute haren garapena errespetatu nahi bada. Izan ere, errazagoa egiten zaigu pertsona helduaren sufrimenduarekin konektatzea haurrarenarekin baino; guri bakarkako isolamenduak eragiten badigu (hasteko, baliabideak ditugun pertsona helduak gara), zer sentituko du haurrak amarengandik bananduta?

Mendebaldeko medikuntza zientifikoak badaki garapen horren berri, eta, orain, neuroirudiekin egiaztatu da, garuneko eremu oso zehatzetan banaketek nola eragiten duten “ikusten” da, eta horiek gure egoera emozionala modulatzen dute.

Banaketen eraginei buruzko ikerketek, ikusi Linda Folden Palmerrek edo Megan Gunnarrek egindakoak, hartzaile kimikoen antolamenduaren garun-alterazio bat eragiten dute; zehazki, kortisol maila igotzen da, estresa adierazten duena.

Ama gabeko egun bakar batean, zelula neuronalen heriotza kopuru normala bikoizten da. Prozesu horiek garapen fisikoan, emozionalean eta mentalean ondorioak dituztela ere adierazten du, eta horrek memoriari, arretari eta abarri ere eragiten diela.

Zer amak eta aitak utziko du haurra beraiengandik banantzen hori sentituz eta jakinez?

OME (Osasunaren Mundu Erakundea), IHAN (Jaiotza eta Edoskitzarorako Laguntza Humanizatzeko Ekimena), Associació Comares Comunitat Valenciana eta Ibone Olza, Neil D. Belman bezalako erreferentzia-figurak ditugu, COVID-19ren egungo paradigman larruazalarekin eta edoskitzaroarekin kontaktua egitea gomendatzen jarraitzen dutenak.

Donostiako Egiako Kultur Etxean hamar urte baino gehiago daramatzagu guraso-taldeetan hilean behin 0-1 urteko haurrak dituzten gurasoei laguntzen, arreta goiztiarretik haur-masajea ematen.

Jaioberrien unitatean haurra ospitaleratuta edukitzetik datozen amak hautsita etortzen dira.

Adibide gisa, behin talde horretako hiru ama negarrez hasi ziren esperientzia hori adieraztean, egoera hori salatzen zuen idazki bat egiteko erabakia hartu zuten, eta manifestazio bat egin zuten artatuak izan ziren Donostiako Unibertsitate Ospitalean,. Noizean behin aldaketak izango direla esaten dute, baina ez da ezer gertatzen.

Herrialde asko banaketak saihesteko lanean ari dira, ondorioak ikusi dituztelako. Adibiderik argiena Kolonbia da, non behaketak hobekien garatu zituzten eta eragin ezberdinak ikusi banatzen zituzten eta banatzen ez zituzten haurren artean. Ikerketa horien hedapenaren ondorioz (Que No Os Separen webgunean kontsulta dezakezue), argi eta garbi esan behar da: banaketak ahalbidetzen dituzten ospitaleak ez dira haurren lagunak. Barkatu, haiek badakite zergatik.

Gertaera horietatik abiatuta, erditze ondoko bizi-unea errespetatuko duten neurriak hartzeko eskatzen dugu, bizitzarekiko koherentziaz. Izan ere, osasuna eta zaintza bermatuko duten berehalako neurri horiek, funtsean, haurraren osasun bio-psikoafektiboa asaldatzen ari dira. Ez gara ohartzen horrela giza sufrimendua eskala handian ereiten ari garela. Hau da, koronabirusari dagokionez, emakumearen eta umetxoaren osasuna zaintzeko neurriak ezartzen ari dira, baina ez gara konturatzen neurri horiek berez kaltegarriak direla haurraren heldutasunerako eta osasunerako.

Gordin samar esaten dugu, nire bikote Cristina Aznarrek 2019ko otsailean utzi gintuelako. Medikua, ginekologoa, emagina, reikhiar eta aragoiar psikoterapeuta zen, hasieratik “Nacer en Casa” elkartean parte hartu zuena, eta Donostiako Groseko anbulatorioan kontsulta pasatzen zuena. Orain gertatzen ari denaren aurrean, tinko eta irmo erreakzionatuko zukeen, indarkeriarik gabeko jaiotzen eskubideen aldeko benetako borrokalaria izan baitzen, “goxo-goxo amatxokin”, eta alfer-alferrik ez banantzearen aldekoa. Omenaldia egin nahi diogu eta bertan parte hartzen du Nahiak, Cristinaren alabak, idaztera bultzatu nauenak.

Horrela, bada, egoera hau aprobetxatu nahi dugu lagundu zien hainbat ama eta aitek eta beste askok, ados daudenek, beren sinadurarekin lankidetzan jardun dezaten, kalitatezko medikuntzan beste urrats bat eman ahal izateko eta ospitaleetan eta gure etxeetan indarkeria murrizten joateko.

BABESTU ESKAERA HAU ZURE SINADURAREKIN

Mezu elektroniko bat bidaltzen zure izen-abizenekin hemen eta zure izena zerrendan erantsiko dugu

ESKERRIK ASKO

J. Ramón Mauduit Agirrezabala

Psikologo psikoterapeuta reichianoa, prebentzio goiztiarrean eta komunitarioan aditua

LAURA LACASA
JOSEP BADELL
RAQUEL VERA
GEMA EGIGUREN
ESTELA FRANCO
VIRGINIA GARRIZ
AINHOA AZPIROZ
ASIER HUEGUN
AURORA DEL SOLAR
CRISTINA SALGADO PERAFITA
NOELIA MAS LOPEZ
ELISA FERNANDEZ TENA
HARKAITZ MUÑOZ
KONTXI GARMENDIA ROMERO
AMAGOIA ARREGI ARAMENDI
MAITE RUIZ GARCIA
ANE LASA IRAZUEGI
SAIOA GALDOS
IÑIGO GUTIERREZ
AINTZANE AIZPIOLEA
ZALOA RUIZ IBARGUREN
SAIOA MARTIN TELLETXEA
LOLA CARRERA LOPEZ
IRAITZ GESALAGA FERNANDEZ
EDURNE OÑATIBIA
NEREA SANCHEZ GARAI
ENERITZ BARBARIN MENDOZA
ANTXON OSINAGA BALZATEGI
AINHOA NAFARRATE
MARIA VICTORIA GLEZ. DE TXABARRI
MIREN MAITE ARREGI APERRIBAY
AMAIA IURREBASO BITERI
MARIA GARCIA FRANCO
MAITE BOROBILA
JOSE MARTIN AMENABAR BEITIA
TAIRE PAREDES
ARAITZ PEREA KORTABARRIA
ANDER AYASTUY ABARRATEGI
JESUS MAYORGA GALVAN
ITZIAR EGIRAZU UGALDE
LIVIA ROCKENBACH
ELENA CANTERO GRATAL
ALBA PARRADO
GARBIÑE PEDROSO
ANA DEL SOLAR GOMEZ
ENERITZ MONDRAGON IBAÑEZ
NEREA GAUTHIER GONZALEZ
MARIA RUIZ CORCUERA
LIDE ZATARAIN BERASARTE
LEIRE BEÑARAN
AMINA LOPEZ
JESSICA MATURANA
SARA GIL CAMPILLO
IBAI BEÑARAN DORRONSORO
HAIZEA SUSPERREGI ALKORTA
ITXASO CABALLERO ZUAZUA
LAURA CASADO CRUZ
IKER BASAURI GARATE
NATALIA CHELVI
CRISTINA REY JUZGADO
ANNA VELASCO SOBREVIAS
ITXASO AZPARREN ESAIN
BELEN ORTIZA TATO
JOAN VILCHEZ
IDOIA CASAL ESPINOSA
MARIA J. ESTEBANEZ
RAY CRESPI RIPOLI
MAITANE OTAEGI
ANNA URIOSTE
OIHANE URMENETA ZABALA
JONE LASA
ARANTZA PAMIES
LUCIA FORCADELL
JAIONE LEKUONA
ROSER GALLARDO
RAKEL ARBURU
ANE AGIRRE CLARAMUNT
MARI JOSE ZABALA ETXEBESTE
KOLDO ZUBELDIA ARANDIA
JOSUNE NARCISO AGUSTIN
ITZIAR ROSADO
AINARA GARCIA
TERESA HUELGA DE LA FUENTE
JERONIMA JIMENEZ MARQUE
MAILU GURRUTXAGA
AITOR OLARRA ZALAKAIN
AMALIA GONZALEZ ZEBERIO
ENEKA DELGADO BARRUTIA
MIREN TABERNERO
SILVIA MANZANA CAMARA
BEÑAT SOROZABALBERE
ALFONSO BARRANCO ALGABA
ANNIE EVE
IANIRE ALKORTA
AINARA BENGOA ARRIETA
SEBASTIAN BOULNOIS
IHINTZA TELLABIDE AMUNARRIZ
ESTITXU FERNANDEZ MARITXALAR
BAKARNE URREAGA
ANA AGIRRE BENGOETXEA
M. ELVIRA SALOM ABELLÁN
MUSKILDA TELLABIDE AMUNARRIZ
NEREA USANDIZAGA LOPEZ
SANDRA NAJARRO PEREZ
IRANTZU OLALDE LEONET
IRENE DEL CAMPO
EIDER IBARGUEN MITXELENA
RUBEN ELIZETXEA IMAZ
LORE BERROIZ
JOKIN ZUZUARREGI
ANA DA SILVA
MAITANE SALMERON URRESTI
ITZIAR RODRIGUEZ IÑIGUEZ DE HEREDIA
LAIDA ETXEBERRIA ERKIZIA
PEIO GALVEZ ITARTE
PEDRO ANTONIO BARQUIN PEREZ
KONTXI SERRANO CASQUERO
MARISA ARIZTU AEROPAGITA
NAGORE INSASUTI IRASTORZA
GEREZI ALZA MINGUEZ
AMAIA CALVO ZAPATERO
ARANTZAZU ERRASTI AMIANO
LIZAR SARASOLA
ONINTZA ZABAL
AITOR GARMENDIA MUNDUATE
ESTITXU BERASAIN SAN SEBASTIAN
GAIZKA ALKAIN ULAZIA
GARIKOITZ ITURRIA IRAOLA
IXIAR ERATXUN URUTZELAIETA
MAIDER AMANTEGI URDALLETA
EDURNE GARCIA MIKELESTORENA
IDOIA BERNAD HURTADO
PATXI ZAYAS LOPEZ
IGONE SAENZ AZURMENDI
NORA IMAZ
PAUL ARETXEDERRETA
ANE TAMAYO
GABRIEL VALIN
GORKA SETIEN BERAKOETXEA
ITZIAR BARRINKUA ALKAUZAR
JUAN CARLOS RODRIGUEZ
NAHIA ALKORTA ELEZGARAI
HAIZE CUADRADO IRAOLA
LARRAITZ ANTXIA UNANUE
MIREN NEKANE CASTRO LUCIO
OLATZ BERASTEGI LOIOLA
EIDER LAHILDAGA GARATE
MIREN ZINKUNEGI ARRILLAGA
CRISTINA ELIZALDE GARBAYO
NEREA BERGARA FLORES
MARIA DO ROSARIO RODRIGUES
IDURRE ARMENDARIZ LAKUNZA
NAHIARA ZAMORA
IKER BAZTERRIKA
GOTZON AIZPIOLEA EYXEGOIEN
EIDER MARTINEZ GONZALEZ
AMAIA ALBERDI
IZASKUN BELDARRAIN JAUREGUI
ANE ALASTRUEY GOENAGA
EIDER BERRIDI AGIRRE
SARA AGUARON
ANA SOROZ
MAIALEN LOINAZ
CARLA GONZALEZ
MAIALEN BERRIDI AGIRRE
MIREN OSTRA
AINHOA UNZALU ETXABE
ITZIAR OLAIZOLA ARRIETA
AKAITZ GARAI ZAPATA
MIREN AMESTI
PILI GORROTXATEGI
JOSEPA LOPEZ
ANSELMO BARANDIARAN
MARIA CLARA RUIZ MARTINEZ
OLATZ MENDIZABAL SARASUA
HARRI BARANDIARAN MENDIZABAL
MARIA EUGENIA GORROTXATEGI
TXOMIN UZKUDUN
CARME NAVARRO ALFONSO
JUAN ANTONIO COLMENARES
EVA PALICIO MAYORAL
INMACULADA MAYORAL GAMO
ELIA CORTES FERRANDO
JAVIER MARIN GARCIA
HENDRIK VANEECKHAUTE
LORENA GRANERO TENA
LEIRE GINEA DIEZ
BEGOTXU LAUZIRIKA URRESTI
NAIARA ALTUNA
KELLA OLABARRIA GOIKOETXEA
EÑAUT MARKES PLAZA
ANDER ELOSEGI ANSA
EDITH CUADRADO AMEZUA
HAIZE BADIOLA OTXOANTEZANA
KATTALIN ARIZMENDIARRIETA
ERIKA URANGA BASTERRA
IZAR GALLASTEGI CARMONA
IRATI MARKES PLAZA
OLAIA MARTIN ASTIRIA
ITXASO IRAZOLA ETXEBARRIA
LUISA BARRIKARTE GAINZA
AINHOA BEREZIARTUA
MIREN LORE BURGOA ARANTZAMENDI